Wielkim słownikiem poprawnej polszczyzny
  • nazwiska typu Tołstaja, Puszkina
    1.02.2011
    1.02.2011
    Dzień dobry,
    moje pytanie dotyczy odmiany nazwisk pochodzenia rosyjskiego, zakończonych na -aja, np. Tołstaja. Jak wyglądają ich formy w poszczególnych przypadkach?
    Pozdrawiam,
    Zuzanna Orzechowska
  • nazwisko Kadyi
    25.03.2015
    25.03.2015
    Szanowni Państwo,
    proszę o opinię w sprawie odmiany nazwiska Kadyi (D. Kadyia czy Kadyiego). Przez historyków używane są obie formy. Chodzi o Henryka Kadyi(a/ego), lekarza działającego na przełomie XIX i XX wieku na terenie Galicji.
    Z poważaniem
    Elwira Wyszyńska
  • Nazwy członków grup etnograficznych ludności polskiej

    27.05.2023
    27.05.2023

    Szanowni Państwo,

    proszę o pomoc w ustaleniu właściwej pisowni wyrażeń występujących w tym samym tekście: Górale śląscy, Góralki śląskie, G/górale, górale Beskidu Śląskiego, Laszki śląskie, Wałaszki cieszyńskie.

    Lachy śląskie i Wałasi cieszyńscy to grupy etniczne, zapisy te więc zdają się poprawne, tak? A co z Góralami/Góralkami śląskimi — tu także analogiczna pisownia w rodzaju męskim i żeńskim? Góral jako mieszkaniec gór małą, w poradzie z 2008 r. widnieje więc zapis górale sądeccy. Co jednak w przypadku Górala śląskiego? A gdy mamy na myśli Górali śląskich, ale pomijamy przymiotnik — stosować pisownię wielką literą? W przypadku Laszek bez przymiotnika też wielka?

    Bardzo dziękuję za pomoc.

  • odmiana fraz liczebnikowych
    10.01.2009
    10.01.2009
    Witam mam dwa pytania. Po pierwsze, która forma jest poprawna: „Interesowałem się minionymi trzysta sześćdziesięcioma pięcioma dniami” czy „…trzystu sześćdziesięcioma pięcioma dniami”?
    Druga wątpliwość dotyczy odmiany liczebników ze słowem pracownicy. Piszemy: pięcioro pracowników (gdyż nie znamy ich płci), a w przypadku większych liczebników jest podobnie? Na przykład: „Rozmawialiśmy o sześciu tysiącach trzystu siedemnaściorgu pracownikach”?Czy siedemnastu?
  • odmieniać, nie odmieniać?
    3.06.2015
    3.06.2015
    Dzień dobry,
    na wstępie przepraszam za wszystkie błędy językowe, jakie popełnię, wciąż się uczę. Co do samego pytania: czy każde nazwisko trzeba odmieniać? Chodzi mi tu tylko i wyłącznie o formę liczby mnogiej w dopełnieniu. Czy istnieje zasada nakazująca odmianę nazwisk? Dzisiaj pojawił się spór na ten temat. Dotyczył mojego nazwiska: Gemzik. Czy jeżeli np. zapraszam, to należy odmienić Państwa Gemzików, czy lepiej zostawić zwykłe Państwa Gemzik?
    Dziękuję i pozdrawiam
  • O oboczność: nowa płyta Kayah i nowa płyta Kai
    24.09.2016
    24.09.2016
    Szanowni Państwo,
    porada Kahah budzi moją wątpliwość. Według niej powinniśmy pisać np. nowa płyta Kayah zamiast nowa płyta Kai, co wygląda dziwnie. SWTiK zaleca jednoznacznie: „(…) Wymowa decyduje również o tym, że np. imię Sarah (…) ma formy Sary, Sarze (…)”. Analogicznie do Sarah odmieniamy Kayah.

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • Pani Mikołajowa

    6.02.2024
    6.01.2024

    Która wersja jest poprawna i dlaczego?

    Dzieci udały się na wycieczkę do skrzatów i Pani Mikołajowej.

    Dzieci udały się na wycieczkę do skrzatów i pani Mikołajowej.

  • piętnaście
    14.06.2011
    14.06.2011
    Witam,
    moje pytanie dotyczy wymawiania nazw liczb, a konkretniej 15. Poprawny zapis to piętnaście, jednak przyjęło się wymowę pietnaście. Czy wymawianie tej nazwy dokładnie tak, jak się ją pisze, tj. piętnaście jest wielkim błędem? Z góry dziękuję za odpowiedź.
  • pod rząd i z dużej litery
    7.07.2006
    7.07.2006
    Czemu piąty pod rząd to błąd, skoro tańczymy pod melodię? Nikt np. nie twierdzi, że iść pod słońce to błąd, bo idzie się ku słońcu. Przykłady przyimkowej dowolności w ramach poprawności można mnożyć.
    Nadto przyimki z natury są kapryśne – w SJP w ma 24 podpunkty, w słownikach dwujęzycznych nie ma prosto w = in, tylko jest moc niespójnych przypadków.
    Pod rząd i z dużej litery nie są wariantami, tylko błędami. Czym tak podpadły?
  • Polskie Wybrzeże
    24.09.2016
    24.09.2016
    Szanowni Państwo,
    zgodnie ze słownikiem ortograficznym słowo wybrzeże powinnam zapisać od dużej litery, jeśli chodzi o ‘polskie wybrzeże nad Bałtykiem’. Czyli w moich zdaniach musi być duże „W”: „W środkowym pasie polskiego Wybrzeża znajdują się takie miejscowości, jak…”; „Na fragmencie polskiego Wybrzeża najbardziej wysuniętym na północ są całkiem ciekawe budynki”; „Nad polskim Wybrzeżem można spotkać sporo gwiazd”?

    Z poważaniem
    A.K.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego